آیا گور شماره (۴) سایت طلا تپه ، مربوط با هرائوس، نخستین حکمروای امپراتوری کوشانی است؟
احمد احمدی
هرایوس Heraeus ، یا بعضاً میایوس ( بزبان آرئیو و خط یونانی Ηλου Ēlou ) ظاهراً نخستین پادشاه یا رئیس سلسله امپراتوری کوشانیان، در اوایل قرن اول میلادی بوده، که از سال (۱ تا ۳۰ ) میلادی در بلخ حکومت کرده است. هرایوس پسر سپید بیزه حکمران بلخ بوده، که پسران وی کوجولا کادفیسس و ویما تاکتو بنیانگذاران شاهنشاهی مقتدر کوشانی شدند و توانستند بزرگ ترین دولت سده نخستین میلادی را در سرزمین آریانا « ایران باستان - افغانستان فعلی» تشکیل بدهند، که نزدیک به (۴۰۰) سال حکمرانی نمودند.
بگمان اغلب، آرامگاه شماره چهارم، در میان قبور ششگانه سایت باستانی طلا تپه ولایت جوزجان در شمال افغانستان کنونی، مربوط باین حکمروای محلی و شریک قدرت، در حکومت « یونان - باختر» بوده، که ملبس بالباسهای کشاد - محلی و پوشیده با زیور آلات طلائی زینتی و نظامی، خیلی زیبا و با ارزش بوده است.
سکه هائی که نام هرایوس ( ۱ - ۳۰ )، بر روی آنها حک شده، از نقره بودند و به سبک هلنیستی « هنر یونانی» و با استفاده از الفبای یونانی تزئین شده اند.
چنانچه در پشت این سکه ها، الهه بالدار پیروزی بنام « نایکی» بتصویر کشیده شده، که تاجی از گُل را بر فراز هرایوس، سوار بر اسپ در دست گرفته است.
در این سکه ها هرایوس تونیک یی را به تن دارد و پاپیون bow « نکتائی» بزرگی در پهلو دارد، که شبیه تصویر باز سازی شده از صاحب آرامگا شماره چهارم سایت باستانی طلا تپه است.
برخی از پرترههای این سکه ها، هرایوس را با تغییر شکل مصنوعی « جمجمه مشخص» نشان می دهند، که از مشخصههای سکه شناسی کوشانیان قرن اول میلادی است.
بر روی برخی از سکههای هرایوس، نام او گاهی به صورت ΗΛΟΥ ، ΗΙΛΟΥ، Ilou، یعنی مائو و میائو نیز آمده است.
در سکههای چهاردراخم نقرهٔ ئی، پادشاه کوشان هرایوس ، متن ΤΥΡΑΝΝΟΥΟΤΟΣ ΗΛΟΥ - ΣΑΝΑΒ - ΚΟϷϷΑΝΟΥ، که بمعنی هرایوس برق آسا « ساناو کوشانی»میباشد، نوشته شده است.
در ذیل شما، جسد " اسکلیت سر هرایوس" را که در جریان حفاری گور شماره چهارم طلا تپه، تصویر بر داری شده، همراه با تصویر باز سازی شده هرایوس، که بعد از حفاری آرامگاه او در سایت طلاتپه تهیه شده و هچنان زیور آلات طلائی و سکه یی که تصویر هیریوس را در خود دارد، ملاحظه مینمائید.
سخنان نغزی از پرچمن